پیشینه تاریخی برنامه جهانی کنترل جمعیت

Authors

محمد جمالی

دکترای فقه و حقوق، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول) مصطفی ذوالفقارطلب

دکترای فقه و حقوق، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، تهران، ایران. سیداحمد هاشمی

دکترای علوم قرآنی و حدیث از دانشگاه بین المللی اسلامی مالزی، کوالالامپور، مالزی.

abstract

کنترل جمعیت یکی از گزاره های جدی جوامع بشری است که در طول تاریخ بشری به ویژه در سالیان گذشته، مکاتب مختلف فکری و دانشمندان درباره این موضوع، نظرات مختلفی را ارائه کرده اند. با رجوع به پیشینه تاریخی کنترل جمعیت جمعی از ادیان بشری، تمدن ها و قوانینی مانند قوانین حمورابی، متفکران قرون وسطی جهت ترقی فرد و جامعه قائل به افرایش جمعیت و جمعی دیگر، مانند حکمای چین باستان (کونفوسیوس) و یونان باستان (افلاطون و ارسطو) قائل به توازن جمعیت (اندازه بهینه جمعیت) بوده اند، ولی در این میان مالتوس و طرفدران او بر اساس بینش خاص تجاری، به جمعیت از بعد سیاسی و تجربی نگریسته اند، به طوری که توجه مالتوس ارتباط تنگانگی با بعد اقتصادی پیدا کرد. بر اساس این دیدگاه افزایش جمعیت سرباری برای جامعه است. نظریه مالتوس از جهات مختلف به خصوص از جهت عملی مورد نقد و نقض قرار گرفت و تجربه افزایش جمعیت برخی از کشورها همراه رشد اقتصادی آن ها مانند انگلستان، ایالات متحده آمریکا، برخی از کشورهای اروپایی و ژاپن دلیل واضحی بر اثبات این مدعاست. پس از بی اعتباری نظریه مالتوس، وجود نظریه توازن جمعیت به معنای ایجاد توازن بین کاهش جمعیت ناشی از ترویج دیدگاه کنترل جمعیت در برخی از کشورهای غربی و افزایش طبیعی آن در دیگر کشورها تقویت یافت. بهنیه سازی جمعیت نیز در نزد طرفداران این دیدگاه، از جایگاه مهمی برخوردار است و برنامه جهانی کنترل جمعیت نیز در همین راستا صورت می پذیرد. دین اسلام اصل را در این موضوع بر افزایش جمعیت قرار داده است، ولی کنترل آن را به طور موقت به قصد ایجاد توازن همه جانبه جایز دانسته است که در شرایط مختلف زمانی و مکانی متفاوت است و این بینش تا حدی با دیدگاه مبتنی بر توازن جمعیت همسویی دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیشینه تاریخی طواف‌

یکی از واجبات حج، طواف بیت‌الله الحرام است. بر هر انسان حج‌گزاری که حج تمتع بجای می‌آورد، سه طواف واجب است: طواف عمره تمتع، طواف حج تمتع و طواف نسا. در این نوشتار پیشینه تاریخی طواف، و اهمیّت آن، مورد بررسی قرار گرفته است.

full text

پیشینه تاریخی و مبانی نظری سره‌نویسی

با وجود مطالعات سودمندی که در باب سره‌نویسی انجام گرفته، هنوز برخی از جوانب آن به درستی بررسی و گزارش نشده است، چنان که بر اساس اطلاع ما تا کنون درباره پیشینه تاریخی و مبانی نظری آن پژوهش خرسندکننده‌ای به سامان نرسیده است. مقاله حاضر عهده‌دار بررسی پیشینه این گونه نگارشی و جستجوی بنیان‌های نظری آن تا عصر مشروطه است. این بررسی نشان می‌دهد که بر خلاف آن‌چه در آغاز به نظر می‌رسد، سره‌نویسی شیوه نو...

full text

پیشینه تاریخی «مقدمه واجب» در فقه اسلامی

تبیین برخی اندیشه‌های کلامی، زمینه‌ساز ورود مسأل? «مقدم? واجب» در علم اصول فقه در قرن پنجم گردید. فقیهان، با استفاده از آرای فقهی بازمانده از سده‌های متقدم، به تحلیل گزاره‌های دینی که در آنها به واجبات و مقدمات آنها اشاره شده بود، پرداختند. تمایز میان اقسام واجب و اموری چون «شرط» و «سبب»، نتیج? این تحلیل بود. اگر چه در باب مقدم? واجب، از همان ابتدا بین فقهای اهل سنت و امامیه اختلاف نظر وجود داش...

full text

پیشینه زوزن و مسجد تاریخی آن

                  بدون شک یکی از گمنامترین آثار ایران،  شهر درون خاک خفته زوزن و مسجد تاریخی آن می باشد. جالب اینجا است که با توجه به ویژگیهای شاخص هنری و دقت نظر و تعمق در تزیینات و ظرافت کاریها معماران این بنا سعی و تلاش فراوانی داشته اند تا بنایی اینچنین محکم و زیبا پای بگیرد که بعد از چندین قرن پایه های دو ایوان بزرگ آن هنوز پا بر جاست.              این بنا توسط شخصیت محلی به نام قوام الدین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ پزشکی

جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۱۶۱-۱۹۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023